Biển báo cấm – hiệu lệnh – giới hạn là ba nhóm biển giao thông quan trọng, có tác dụng điều tiết, hướng dẫn và giới hạn hành vi của người điều khiển phương tiện. Mỗi nhóm biển có hình dáng, màu sắc và ý nghĩa riêng, góp phần bảo đảm trật tự và an toàn trên đường. Bài viết sẽ giúp bạn phân biệt rõ các loại biển báo cấm – hiệu lệnh – giới hạn và cách áp dụng trong thực tế.
Table of Contents
KHÁI QUÁT VỀ BIỂN BÁO CẤM – HIỆU LỆNH – GIỚI HẠN TRONG GIAO THÔNG

Hệ thống biển báo giao thông đóng vai trò nền tảng trong việc điều tiết hành vi, hướng dẫn luồng xe và đảm bảo an toàn giao thông. Trong đó, nhóm biển báo cấm – hiệu lệnh – giới hạn là những biển có tính chất bắt buộc người tham gia giao thông phải tuân thủ. Việc hiểu rõ đặc điểm và ý nghĩa của từng loại biển là điều kiện tiên quyết giúp người điều khiển phương tiện lưu thông an toàn và đúng luật.
Vai Trò Của Nhóm Biển Báo Trong Điều Tiết Hành Vi Tham Gia Giao Thông
Các loại biển báo cấm, hiệu lệnh và giới hạn không chỉ giúp đảm bảo trật tự giao thông mà còn:
- Ngăn chặn hành vi nguy hiểm: như cấm rẽ, cấm vượt, cấm dừng đỗ.
- Hướng dẫn bắt buộc: như yêu cầu đi thẳng, rẽ phải, vòng sang bên trái.
- Giới hạn kỹ thuật: như giới hạn tốc độ, chiều cao, trọng tải xe.
Nhóm biển này ràng buộc pháp lý, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc tước quyền sử dụng giấy phép lái xe.
Căn Cứ Pháp Lý Và Hệ Thống Ký Hiệu Theo QCVN 41:2019/BGTVT
Hệ thống biển báo được quy định trong QCVN 41:2019/BGTVT – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ, ban hành bởi Bộ Giao thông Vận tải.
- Biển báo cấm: ký hiệu từ P.101 đến P.138, gồm các biển như cấm ô tô, cấm xe máy, cấm đi ngược chiều…
- Biển hiệu lệnh: ký hiệu từ R.301 đến R.315, gồm các biển như phải đi thẳng, rẽ trái, chỉ được quay đầu xe…
- Biển giới hạn: thường nằm trong nhóm cấm hoặc hiệu lệnh, như biển giới hạn tốc độ tối đa (P.127), chiều cao tối đa (P.115), trọng tải trục xe (P.116)…
Tất cả các biển này bắt buộc phải tuân thủ, và việc đặt biển cũng phải được thực hiện đúng quy định về vị trí, kích thước, độ cao và vật liệu phản quang.
H3: Cách Nhận Diện Nhóm Biển Báo Qua Hình Dáng, Màu Sắc Và Biểu Tượng
Người tham gia giao thông có thể dễ dàng phân biệt các loại biển báo nhờ vào các đặc điểm nhận diện sau:
Biển báo cấm:

- Hình dạng tròn, viền đỏ rõ ràng, nền trắng và ký hiệu màu đen.
- Thể hiện các hành vi bị nghiêm cấm như “cấm xe tải”, “cấm quay đầu”…
Biển hiệu lệnh:

- Dạng tròn, nền xanh lam và hình vẽ trắng.
- Biểu thị mệnh lệnh phải tuân theo như “đi thẳng”, “rẽ trái”, “vòng sang trái”…
Biển giới hạn kỹ thuật:

- Tùy loại sẽ có hình tròn viền đỏ (giới hạn tốc độ, chiều cao) hoặc biển chữ nhật (kết hợp với thông tin phụ).
- Biểu tượng rõ ràng như số tốc độ, chiều cao/chiều rộng kèm đơn vị tính (km/h, mét, tấn…).
Nhận diện đúng và phản xạ kịp thời theo các biển này là kỹ năng bắt buộc của mọi người khi tham gia giao thông.
HỆ THỐNG BIỂN BÁO CẤM – NGĂN CHẶN HÀNH VI KHÔNG AN TOÀN
Hệ thống biển báo cấm trong giao thông đường bộ có chức năng ngăn chặn các hành vi tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn hoặc mất an toàn. Được quy định rõ trong QCVN 41:2019/BGTVT, các biển báo cấm không chỉ thể hiện mệnh lệnh bắt buộc mà còn góp phần quan trọng trong việc bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông và đảm bảo trật tự lưu thông.
Biển Cấm Vượt – Kiểm Soát Hành Vi Vượt Xe Nguy Hiểm

Hình Dạng, Màu Sắc Và Vị Trí Lắp Đặt Phổ Biến
- Biển cấm vượt mang ký hiệu P.125a và P.125b.
- Hình tròn, viền đỏ, nền trắng, hình hai xe – trong đó xe bên trái màu đen, xe bên phải màu đỏ.
- Thường được lắp đặt tại:
- Đường cong, đèo dốc, khu vực tầm nhìn hạn chế.
- Khu dân cư, đoạn đường hẹp hoặc gần giao cắt.
- Cầu, hầm hoặc đoạn có nguy cơ tai nạn cao.
Tình Huống Áp Dụng Thực Tế Và Xử Phạt Vi Phạm
- Người điều khiển xe vượt khi gặp biển cấm sẽ bị xử phạt từ 4 đến 6 triệu đồng, tước bằng lái từ 1 đến 3 tháng (theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP).
- Biển này áp dụng cho mọi loại xe cơ giới, trừ xe ưu tiên (có tín hiệu ưu tiên theo quy định).
- Trường hợp đặc biệt: xe được vượt khi đã rời khỏi phạm vi có hiệu lực của biển hoặc có biển “Hết cấm vượt” phía trước.
Biển Hết Cấm Vượt – Dấu Hiệu Kết Thúc Giới Hạn Vượt

Ý Nghĩa Và Quy Định Lắp Đặt
- Ký hiệu biển P.135, dùng để chỉ kết thúc hiệu lực của biển cấm vượt (P.125).
- Hình tròn, nền trắng, hai xe (đen – đỏ) bị gạch chéo bằng một đường đen.
- Được lắp sau đoạn đường mà lệnh cấm vượt kết thúc để người điều khiển xe chủ động hơn khi tham gia giao thông.
Sự Khác Biệt Với Các Biển Hết Lệnh Khác
- Hết tốc độ tối đa (P.135): biểu tượng số bị gạch chéo.
- Hết cấm bóp còi, hết cấm rẽ trái…: mỗi loại có biểu tượng riêng bị gạch chéo đen.
- Việc phân biệt các biển hết lệnh giúp tránh hiểu nhầm và hành vi sai phạm không đáng có khi lưu thông.
Biển Cấm Tải Trọng Trục Xe – Bảo Vệ Mặt Đường Và Cầu Yếu

Cách Đọc Biển Theo Tấn, Trục Xe Và Loại Phương Tiện
- Biển cấm tải trọng có ký hiệu P.116, được thiết kế hình tròn, viền đỏ, nền trắng, có ghi con số cụ thể (ví dụ: “10T”).
- “10T” nghĩa là cấm phương tiện có tải trọng trục xe lớn hơn 10 tấn đi qua đoạn đường hoặc cầu.
- Biển áp dụng theo trục xe đơn hoặc trục kép, nên tài xế cần hiểu rõ thiết kế phương tiện của mình.
Các Vị Trí Thường Thấy Và Nguyên Tắc Thi Công Biển
- Đặt trước cầu yếu, đoạn đường có lớp móng mỏng, khu vực gần công trình dân cư hoặc bệnh viện.
- Phải đặt cách cầu hoặc khu vực cấm tối thiểu 50m – 100m để tài xế có thời gian điều chỉnh lộ trình.
- Biển phải sử dụng vật liệu phản quang đảm bảo nhìn rõ ban đêm.
Biển Cấm Quay Đầu, Cấm Người Đi Bộ
Phân Biệt Giữa Biển Cấm Rẽ Và Biển Cấm Quay Đầu

Biển cấm rẽ trái (P.123a) và biển cấm quay đầu (P.124a) đều có hình mũi tên uốn cong, nhưng:
- Biển cấm rẽ chỉ cấm rẽ trái, còn quay đầu vẫn được nếu không có biển cấm.
- Biển cấm quay đầu cấm toàn bộ hành vi quay đầu tại điểm đặt biển, kể cả quay đầu sang phải.
Biển Cấm Người Đi Bộ Tại Cao Tốc, Cầu Vượt, Công Trường

- Biển có ký hiệu P.130, hình tròn, nền trắng, viền đỏ, có hình người đi bộ màu đen bị gạch chéo.
- Thường lắp đặt tại:
- Đường cao tốc, cầu vượt xe cơ giới.
- Khu vực công trường, trạm BOT, nhà máy.
- Khu vực tiềm ẩn nguy hiểm cao cho người đi bộ.
- Mục tiêu là ngăn chặn tai nạn nghiêm trọng và giữ an toàn cho cả người đi bộ lẫn phương tiện đang lưu thông.
HỆ THỐNG BIỂN BÁO HIỆU LỆNH – BẮT BUỘC PHẢI TUÂN THEO
Khác với biển báo cấm – mang tính chất ngăn chặn, biển báo hiệu lệnh là những chỉ dẫn bắt buộc mà người tham gia giao thông phải thực hiện. Được quy định rõ trong QCVN 41:2019/BGTVT, hệ thống biển hiệu lệnh giúp hướng dẫn luồng phương tiện theo cách có tổ chức, tránh xung đột và đảm bảo lưu thông trật tự, an toàn.
Biển Báo Rẽ Trái, Rẽ Phải – Hướng Dẫn Di Chuyển Theo Quy Định
Cách Phân Biệt Biển Hiệu Lệnh Và Biển Chỉ Dẫn Thông Thường
Biển hiệu lệnh mang hình tròn, nền xanh lam, hình vẽ màu trắng.
- Ví dụ: Biển R.301a (phải rẽ trái), R.301b (phải rẽ phải).
- Người điều khiển bắt buộc phải tuân theo hướng đi được chỉ định.
Trong khi đó, biển chỉ dẫn (như hướng đi đến địa điểm cụ thể) thường có hình chữ nhật hoặc vuông, không mang tính bắt buộc mà chỉ mang tính gợi ý hoặc cung cấp thông tin.
Vị Trí Đặt Biển Và Ảnh Hưởng Đến Luồng Xe
Biển rẽ trái/phải thường được đặt:
- Trước ngã ba/ngã tư hoặc nơi giao cắt, cách vị trí rẽ từ 20–50m tùy theo khu vực đô thị hay ngoài đô thị.
- Trên các tuyến một chiều, đường tách làn, nơi cần định hướng di chuyển bắt buộc.
Ảnh hưởng:
- Giúp phân luồng giao thông rõ ràng, tránh rẽ sai gây ùn tắc hoặc tai nạn.
- Hỗ trợ điều tiết luồng xe hợp lý khi có công trình, đường cấm hoặc cần ưu tiên luồng giao thông chính.
Biển Báo Vòng Xuyến – Giao Thông Xoay Vòng, Tránh Xung Đột
Ý Nghĩa Và Nguyên Tắc Nhường Đường Tại Vòng Xuyến
- Biển vòng xuyến ký hiệu R.303: hình tròn, nền xanh lam, mũi tên trắng tạo thành hình xoay tròn.
- Biển yêu cầu người điều khiển phương tiện tuân thủ:
- Di chuyển theo chiều vòng xuyến (thuận chiều kim đồng hồ).
- Nhường đường cho xe đang lưu thông trong vòng xuyến, trước khi nhập vào.
- Biển này giúp điều tiết giao thông tại các ngã tư lớn không cần đèn tín hiệu, đồng thời giảm thiểu xung đột giao cắt.
Lỗi Thường Gặp Khi Không Chấp Hành Biển Hiệu Lệnh
- Đi ngược vòng xuyến, không nhường xe trong vòng → dễ gây tai nạn hoặc va chạm.
- Bỏ qua biển vòng xuyến, rẽ tắt ngay tại vòng ngoài.
- Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển vi phạm biển hiệu lệnh có thể bị phạt từ 300.000 – 500.000 đồng, và có thể bị tước GPLX trong một số trường hợp nguy hiểm.
HỆ THỐNG BIỂN BÁO GIỚI HẠN TỐC ĐỘ – KIỂM SOÁT TỐC ĐỘ PHƯƠNG TIỆN
Biển báo giới hạn tốc độ là một phần không thể thiếu trong hệ thống tổ chức giao thông đường bộ. Chúng giúp kiểm soát tốc độ di chuyển, đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông và bảo vệ kết cấu hạ tầng đường bộ. Việc nhận diện và tuân thủ đúng các biển báo tốc độ là yếu tố bắt buộc đối với mọi tài xế.
Biển Báo Tốc Độ Tối Đa – Hạn Chế Tốc Độ Trong Từng Khu Vực

Phân Biệt Giữa “Giới Hạn Tốc Độ” Và “Khuyến Cáo Tốc Độ”
Giới hạn tốc độ (biển hiệu lệnh – P.127): là mức tốc độ tối đa bắt buộc mà người điều khiển phương tiện không được vượt quá.
- Hình tròn, viền đỏ, nền trắng, số tốc độ màu đen (ví dụ: 60).
Khuyến cáo tốc độ (biển chỉ dẫn – I.409): chỉ mang tính gợi ý, không bắt buộc, thường sử dụng trong các đoạn đường cong, dốc hoặc địa hình nguy hiểm.
- Hình chữ nhật, nền xanh, số tốc độ màu trắng.
Quy Định Cắm Biển Tại Khu Dân Cư, Đường Quốc Lộ, Cao Tốc
- Khu dân cư: thường cắm biển giới hạn 40–60 km/h do mật độ dân cư cao.
- Đường quốc lộ: có thể giới hạn 60–90 km/h tùy theo điều kiện hạ tầng và mật độ giao thông.
- Cao tốc: quy định tốc độ tối đa từ 100–120 km/h, được xác định rõ theo từng đoạn và làn đường.
Việc bố trí biển phải tuân theo QCVN 41:2019/BGTVT, đảm bảo người lái xe có đủ thời gian nhận biết và điều chỉnh tốc độ.
Biển Báo Hết Hạn Chế Tốc Độ – Chuyển Đổi Chế Độ Điều Khiển Phương Tiện
Ý Nghĩa Và Đặc Điểm Nhận Diện
- Biển P.135: hình tròn, nền trắng, có số tốc độ màu đen bị gạch chéo bằng một đường đen.
- Biển này báo hiệu chấm dứt hiệu lực của biển giới hạn tốc độ trước đó.
- Sau biển này, người lái được phép điều chỉnh tốc độ phù hợp theo quy định chung của loại đường đang lưu thông.
Hiệu Lực Của Biển Và Lỗi Vi Phạm Phổ Biến
Biển chỉ có hiệu lực từ vị trí đặt biển trở đi, không áp dụng ngược lại.
Lỗi thường gặp:
- Vượt tốc độ khi chưa qua biển hết hạn chế.
- Không giảm tốc khi thấy biển giới hạn tốc độ mới.
Hình thức và mức xử phạt theo quy định của Nghị định 100/2019/NĐ-CP:
- Vượt quá 10–20 km/h: phạt từ 4 – 5 triệu đồng, tước bằng lái 1 – 3 tháng.
Biển Báo Tốc Độ Tối Thiểu Và Hết Tốc Độ Tối Thiểu
Quy Định Về Tốc Độ Tối Thiểu Tại Làn Xe Cơ Giới
- Biển tốc độ tối thiểu có ký hiệu R.420, hình tròn, nền xanh lam, số tốc độ màu trắng.
- Áp dụng chủ yếu tại đường cao tốc, làn xe cơ giới riêng biệt nhằm đảm bảo lưu thông nhanh và an toàn.
- Ví dụ: 60 km/h là tốc độ tối thiểu, người lái không được chạy dưới mức này trừ khi có tình huống khẩn cấp.
Vai Trò Trong Việc Đảm Bảo Lưu Thông Đều Và Tránh Ùn Tắc
- Duy trì lưu lượng xe ổn định, tránh tình trạng “xe rùa bò” gây cản trở hoặc mất an toàn.
- Giúp các phương tiện duy trì khoảng cách hợp lý và tránh hiện tượng “thắt cổ chai” ở các đoạn giao cắt.
- Biển “hết tốc độ tối thiểu” sẽ được đặt tại điểm kết thúc làn tốc độ hoặc chuyển sang khu vực có thể đi chậm hơn.
QUY ĐỊNH LẮP ĐẶT VÀ XỬ LÝ VI PHẠM LIÊN QUAN ĐẾN BIỂN BÁO CẤM – HIỆU LỆNH – GIỚI HẠN
Biển báo giao thông là yếu tố bắt buộc và không thể thiếu trong việc tổ chức giao thông hiệu quả, đảm bảo an toàn cho người và phương tiện. Tuy nhiên, để phát huy tối đa vai trò, việc lắp đặt đúng quy định và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm là điều kiện tiên quyết. Tất cả đều được quy định rõ trong các văn bản pháp lý hiện hành như QCVN 41:2019/BGTVT, Luật Giao thông đường bộ, và Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
Quy Định Kỹ Thuật Và Vị Trí Lắp Đặt Theo QCVN 41
Theo QCVN 41:2019/BGTVT, việc lắp đặt biển báo giao thông phải tuân thủ các yêu cầu cụ thể sau:
- Chiều cao đặt biển: từ 1.8m – 2.2m tính từ mép đường đến đáy biển, tùy theo loại đường và địa hình.
- Khoảng cách đặt biển so với vị trí cần báo hiệu:
- Đối với biển cấm và hiệu lệnh: đặt cách điểm tác động từ 10 – 50m (đường đô thị), 50 – 200m (quốc lộ, cao tốc).
- Hướng đặt biển: vuông góc với hướng đi của phương tiện, đảm bảo người điều khiển dễ quan sát từ xa.
- Vật liệu: sử dụng biển phản quang cấp 3 trở lên, phù hợp để nhận diện vào ban đêm hoặc trong điều kiện thời tiết xấu.
Trách Nhiệm Của Cơ Quan Quản Lý Và Nhà Thầu Thi Công
Trách nhiệm quản lý và giám sát của cơ quan nhà nước có thẩm quyền:
- Ban hành và phê duyệt kế hoạch lắp đặt biển báo phù hợp với quy hoạch giao thông từng khu vực.
- Thanh tra – kiểm tra – xử lý sai phạm, đặc biệt là các biển không đúng quy chuẩn, gây hiểu lầm hoặc ảnh hưởng đến lưu thông.
Vai trò và nghĩa vụ của đơn vị thi công trong quá trình thực hiện:
- Thi công đúng bản vẽ, đúng quy chuẩn kỹ thuật được duyệt.
- Đảm bảo biển đặt đúng vị trí, đúng chiều cao, đúng ký hiệu, không gây cản trở tầm nhìn giao thông.
- Bảo trì, sửa chữa, thay thế kịp thời nếu biển hư hỏng, mờ chữ hoặc bị mất tác dụng phản quang.
Mức Xử Phạt Vi Phạm Khi Không Tuân Thủ Biển Báo
Quy định áp dụng đối với người tham gia giao thông:
Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển phương tiện không chấp hành biển báo cấm, hiệu lệnh hoặc giới hạn sẽ bị xử phạt:
Ô tô:
- Phạt từ 3 – 5 triệu đồng, tước GPLX từ 1 – 3 tháng nếu không chấp hành biển hiệu lệnh, biển cấm.
Xe máy:
- Phạt từ 400.000 – 600.000 đồng, tước GPLX trong trường hợp gây tai nạn do vi phạm.
Đối với đơn vị quản lý, thi công sai phạm:
- Thi công biển sai quy chuẩn, sai vị trí: bị xử phạt từ 5 – 20 triệu đồng, tùy mức độ vi phạm và ảnh hưởng đến giao thông.
- Không bảo trì, để biển hỏng không còn tác dụng: bị yêu cầu khắc phục ngay và có thể bị kiến nghị đình chỉ dự án nếu tái phạm.
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ CHÍ HÀO
- Địa chỉ:
o Văn phòng TP.HCM: 606/76/4, Quốc lộ 13, P.Hiệp Bình Phước, TP.Thủ Đức, TP.HCM
o Văn phòng Cần Thơ: 388Z7 Tổ 2, Khu vực 2, P. An Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
o Văn phòng Campuchia: No 86E0 Street 139 Sangkat Vealvong Khan 7 Makara, Phnom Penh
- Số điện thoại: 028 626 757 76
- Hotline: 0818 21 22 26
- Hotline Campuchia: 855 12868178 / 855 70868178
- Fax: 028 626 757 28
- Email: chihaogroup@gmail.com

Tôi là Nguyễn Thanh Sang giám đốc công ty Chí Hào Group là đơn vị chuyên thiết kế và thi công các công trình xây dựng với nhiều công ty con đảm nhiệm các lĩnh vực khác nhau như: thiết kế nội thất, thi công điện nước, lắp đặt camera, điện mạng, thi công công trình sân thể thao, cung cấp phân phối các sản phẩm sơn, vật liệu xây dựng…